Het visuele effect is een van de belangrijkste reden voor publieke oppositie, waarbij een beeldgestuurde participatie kan helpen met acceptatie en draagvlak creëren. Wanneer visuele effecten niet vroegtijdig worden gecommuniceerd, zullen stakeholders hun eigen ideeën over de voorgenomen verandering creëren. Dit kan leiden tot eigen (meestal overdreven) visualisaties/beeldvorming. Een planningsproces met een open publieke discussie over onder andere de visuele effecten kan bijdragen aan toekomstige acceptatie van plannen in de fysieke leefomgeving. Dit kan helpen om het begrip van en het vermogen van belanghebbenden om te reageren op planning kwesties te verbeteren. Deze aanpak sluit aan bij het doel van de omgevingswet.
Door de toekomstige invoering van de omgevingswet is de participatie met de omgeving een voorwaarde. Bij de regionale energiestrategie (RES) moet er bijvoorbeeld door de inwerkingtreding van de omgevingswet in het RES-proces vaker en eerder een plan-m.e.r.(milieueffectrapportage) worden uitgevoerd. Maar hoe zorg je voor een goed participatieproces tijdens deze fase?
Er is vaak een grote kloof tussen de kennis die nodig is om deel te nemen aan een planningsproces en de huidige kennis van stakeholders. Het is belangrijk om de stakeholders op een eenvoudige wijze te tonen hoe het planningsproces verloopt en duidelijk te maken hoe lokale stakeholders gedachten, opmerkingen, suggesties, zorgen en steun kunnen bijdragen. Zo zorg je ervoor dat je beeldgestuurde participatie hebt.
Om een duidelijk beeld te geven van de visuele effecten op de leefomgeving is het belangrijk dat de gevisualiseerde elementen levensecht lijken. Het is belangrijk dat bewoners en andere stakeholders de (potentiële) windturbines vanuit hun achtertuin kunnen bekijken en herkenbare landschappelijke kenmerken in relatie tot de voorgenomen plannen herkennen. Met deze informatie is het mogelijk om een goede dialoog met je stakeholders te creëren.
Zorg ervoor dat de stakeholders mee kunnen denken in het proces door ze te betrekken bij de ontwerp keuzes. Laat ze mee beslissen, maar geef hierbij ook de voor- en nadelen van iedere variant aan. Maak visueel hoe de scenario’s van elkaar verschillen en hoeveel visuele impact deze scenario’s mogelijk gaan hebben. Analyseer voor welke variant/scenario het meeste draagvlak is en communiceer de resultaten richting de omgeving.
Twee varianten met kleine & grote windturbines
Op basis van “lessons learned” hebben wij de volgende adviezen, die kunnen zorgen voor minder weerstand bij stakeholders en dus beeldgestuurde participatie creeërt: